Duta Timur Tengah Presiden Amerika Syarikat, Donald Trump, Steve Witkoff, telah mengumumkan bahawa beliau akan mengunjungi Gaza dalam beberapa hari akan datang sebagai sebahagian daripada “pasukan pemeriksaan” untuk memantau perjanjian gencatan senjata yang dicapai antara Israel dan Hamas minggu lalu.
Witkoff berkata bahawa beliau akan melawat dua kawasan yang dikuasai oleh Israel di Gaza sebagai sebahagian daripada lawatan ke Israel. “Saya akan menjadi sebahagian daripada pasukan pemeriksaan di Koridor Netzarim dan juga di Koridor Philadelphia,” kata Witkoff.
“Di sini, anda mempunyai pengawas luar yang memastikan keselamatan orang ramai dan memastikan mereka yang masuk tidak bersenjata dan tiada niat jahat.”
Koridor Netzarim memisahkan utara dan selatan Gaza dan telah diduduki oleh tentera Israel sejak mereka menyerang wilayah Palestin itu pada penghujung Oktober 2023. Koridor Philadelphi pula terletak antara Gaza selatan dan Mesir. Tentera Israel telah mengambil “kawalan operasional” ke atas kawasan ini sejak Mei tahun lalu.
Gencatan Senjata yang Tepat Waktu, Tapi Masih Banyak Ketidakpastian
Lawatan ini akan menjadi yang pertama bagi Witkoff ke Timur Tengah sejak Israel dan Hamas bersetuju dengan perjanjian gencatan senjata pada 15 Januari. Witkoff, seorang ahli perniagaan yang tiada pengalaman diplomatik sebelum ini, telah turut serta dalam rundingan di Qatar yang membawa kepada perjanjian tersebut. Ini juga merupakan lawatan pertama Witkoff selepas Donald Trump mengangkat sumpah sebagai Presiden pada Isnin lalu.
Sejak pengangkatannya, Trump menyatakan bahawa beliau kurang yakin perjanjian itu akan bertahan. Perjanjian itu berkuat kuasa pada hari Ahad, namun sehari selepas itu, seorang penembak jitu Israel telah membunuh seorang kanak-kanak di Rafah, dalam satu insiden yang dirakamkan dalam video.
“Kita perlu memastikan pelaksanaannya berjalan lancar, kerana jika ia berjalan lancar, kita akan masuk ke fasa kedua, dan kita akan dapat membawa lebih ramai lagi yang masih hidup keluar,” kata Witkoff, merujuk kepada tawanan Israel yang ditahan di Gaza.
Perjanjian Gencatan Senjata Tiga Fasa: Fasa Pertama Sudah Bermula
Perjanjian gencatan senjata ini terdiri daripada tiga fasa. Setakat ini, hanya pelaksanaan fasa pertama yang dimulakan. Dalam enam minggu yang akan datang, fasa pertama bertujuan untuk menghentikan pertempuran, penarikan sebahagian tentera Israel dari Gaza, termasuk dari Koridor Netzarim, dan meningkatkan bantuan ke kawasan tersebut.
Perang selama lima belas bulan di Gaza telah menyebabkan kawasan itu hancur dan kebanyakan penduduknya terpaksa dipindahkan. Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) telah berulang kali memberi amaran mengenai ancaman kelaparan yang semakin mendalam di utara Gaza, dan para pakarnya membandingkan taktik peperangan Israel dengan genosid.
Sehingga kini, sekurang-kurangnya 47,107 rakyat Palestin telah terbunuh di Gaza sejak 7 Oktober 2023. Serangan yang dilakukan oleh Hamas di Israel selatan telah mengorbankan 1,139 orang, dengan lebih daripada 200 orang ditawan.
Matlamat Fasa Kedua dan Ketiga yang Berbeza dengan Janji Netanyahu
Fasa pertama juga bertujuan untuk membebaskan 33 tawanan Israel dari Gaza dan kira-kira 1,000 rakyat Palestin yang ditahan di Israel. Tiga tawanan Israel dan 90 banduan Palestin telah dibebaskan setakat ini.
Fasa kedua dan ketiga telah dipersetujui secara prinsip, tetapi rundingan mengenai perincian lanjut masih berlangsung. Fasa kedua dijangka akan menyaksikan pembebasan baki tawanan Israel sebagai pertukaran untuk “penarikan lengkap” tentera Israel dari Gaza.
Matlamat ini bertentangan dengan janji Perdana Menteri Israel, Benjamin Netanyahu, yang sebelum ini menyatakan bahawa kawalan keselamatan ke atas Gaza akan diteruskan tanpa had selepas perang. Anggota kanan kerajaan Netanyahu yang terdiri daripada golongan sayap kanan juga telah menyeru agar peperangan diteruskan selepas fasa pertama selesai.
Perincian fasa ketiga masih kabur, tetapi ia dilaporkan merangkumi rancangan pemulihan Gaza dalam jangka masa panjang dan pemulangan mayat tawanan.
Perjanjian semasa tidak merangkumi sebarang persetujuan mengenai siapa yang akan memerintah Gaza selepas perang.
Trump: “Saya Tidak Yakin Perjanjian Ini Akan Bertahan”
Witkoff bercakap dengan Fox News sehari selepas Trump memberitahu pemberita bahawa beliau “tidak yakin” perjanjian gencatan senjata itu akan bertahan.
“Itu bukan peperangan kita. Itu peperangan mereka. Tetapi saya tidak yakin,” kata Trump kepada pemberita semasa sesi bergambar di Rumah Putih. “Saya melihat gambar Gaza. Gaza seperti tapak pembinaan yang besar.”
Presiden AS itu, yang memegang jawatan dari 2017 hingga 2021, telah mendesak agar perjanjian gencatan senjata antara Hamas dan Israel dicapai sebelum beliau mengangkat sumpah, dan berjanji akan ada “neraka untuk dibayar” jika tidak ada perjanjian.
Tidak jelas bagaimana Trump akan bertindak jika Israel melanggar perjanjian itu. Walau bagaimanapun, pentadbiran Biden telah berjanji akan memberikan sokongan “tanpa berbelah bagi” kepada Israel dan enggan menggunakan sokongan ketenteraan berbilion dolar yang diberikan oleh AS kepada Israel sebagai pertukaran untuk gencatan senjata.
Trump dan Biden kedua-duanya mendakwa mereka yang telah memberi kredit kepada perjanjian gencatan senjata bulan ini.
Trump Berjanji Perluaskan Sokongan AS kepada Israel Dalam Penggal Kedua
Dalam penggal kedua beliau, Trump dijangka untuk memperluas sokongan AS kepada Israel. Pentadbirannya, misalnya, dipenuhi dengan penyokong tegar Israel, termasuk penyokong penempatan haram Israel di Tebing Barat yang diduduki.
Trump juga telah mengurangkan sekatan terhadap kumpulan penempatan Israel yang didakwa melakukan keganasan terhadap rakyat Palestin.
Namun begitu, Trump berkempen dengan janji untuk menjadi pembawa perdamaian global dan mengakhiri konflik luar negara sebagai sebahagian daripada agenda “America First” beliau.
Witkoff Menghidupkan Usaha Normalisasi dengan Negara-negara Arab
Witkoff juga berkata beliau berharap dapat menghidupkan semula usaha normalisasi Israel-Arab yang dipimpin Trump semasa penggal pertama beliau, bagi mengurangkan pengasingan diplomatik Israel.
Perjanjian Abraham, yang menyaksikan Israel menjalin hubungan diplomatik dengan Bahrain, Emiriah Arab Bersatu, Maghribi, dan Sudan, namun rundingan ini telah dikritik kerana mengabaikan kepentingan Palestin.
Para pakar juga mengatakan bahawa masa depan Perjanjian Abraham kini diragui di tengah-tengah kemarahan serantau akibat perang di Gaza. Namun begitu, Witkoff berkata beliau percaya bahawa perjanjian normalisasi yang telah lama sukar dicapai dengan Arab Saudi masih boleh dicapai. Beliau bahkan pergi lebih jauh dengan menyatakan bahawa beliau percaya setiap negara di rantau ini boleh bersetuju dengan perjanjian seperti itu.
“Pendapat saya sendiri adalah bahawa pra-syarat kepada normalisasi adalah gencatan senjata,” kata Witkoff. “Kita perlu meyakinkan orang ramai lagi.”
Apabila ditanya negara mana lagi yang beliau fikir akan terbuka kepada perjanjian tersebut, Witkoff menyebut Qatar, memuji peranan negara itu sebagai pengantara dalam rundingan Gaza.
Sumber: Al Jazeera
